Yazar: FİRDEVS ARSLAN
Danışman: YRD. DOÇ. DR. AHMET KARAÇAVUŞ
Yer Bilgisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı / Tarih Bilim Dalı
Konu: Tarih
Yüksek Lisans Tezi (2014)
Özet: “Bu tez çalışmasında 1843–1902 yılları arasında yaşayan ve Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde önemli devlet hizmetlerinde bulunan Kadri Paşa’nın Trabzon Valiliği dönemi ve Trabzon’un genel durumu incelenmiştir. Kadri Paşa’nın Trabzon Valiliği Dönemi’nin ve Trabzon’un kapsamlı bir şekilde araştırılmasının Trabzon tarihine katkı sağlayacağı düşünülmüş ve bu çalışma yapılmıştır. Kadri Paşa, 1856’lı yılların başında daha 13 yaşında iken Mektubî-i Maliye Odası’na mülazım olarak girmiş ve bürokraside gözlerini Islahat Fermanı’yla açmıştır. Kadri Paşa, idareci ve siyasetçi kimliği ile farklı görevlerde bulunmuştur. Aydın ili Defterdarlığı’nda altı yıl görev yapmıştır. Vali Naşid Paşa’nın azledilmesiyle Vali vekâletliğine atanmış ve valilik çalışmalarına büyük destek vermiştir. Kadri Bey’in bu dönemde dirlik ve düzeni sağlamaya yönelik çabaları onun 21 Nisan 1892’de Trabzon Vilayeti Valiliğine atanmasını sağlamıştır. Kadri Paşa, 11 yıl süren Trabzon Valiliği döneminde Ermeni Ayaklanmalarını yatıştırmış; tütün kaçakçıları ve şehirde asayişi bozan eşkıyalarla mücadele etmiştir. Ayrıca O, büyük sağlık problemleri ve kayıplara neden olmaması için Trabzon’a yayılan koleraya karşı bazı sağlık önlemleri almıştır. Kadri Paşa, Trabzon’da meydana gelen problemleri çözmek için büyük çaba göstermiş ve dönemin ihtiyaçlarına göre kendine özgü uygulamalar yapmıştır. Başta oğlu Hüseyin Kazım Kadri tarafından “müs¬te¬bid-i âdil” olarak nitelendirilen Kadri Paşa, Trabzon’da düzenin sağlanması için hükümetin kurallarından ziyade kendi yöntemlerini uygulayan bir yönetici olmuştur. Bu uygulamalarından dolayı zaman zaman eleştiriler alsa da başarılı idareciliği ile Kadri Paşa Trabzon’un önemli valileri arasında yerini almıştır.
Anahtar Kelimeler: Kadri Paşa, Trabzon, Kaçakçılık, Kolera, Ermeni Olayları.”