Yazar: MURAT AKGÜMÜŞ
Danışman: PROF. DR. REMZİ KILIÇ
Yer Bilgisi: Niğde Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü / İlköğretim Anabilim Dalı / Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
Konu: Tarih
Yüksek Lisans Tezi (2015)
Özet: “Birinci Dünya Savaşı sona ermesi üzerine Osmanlı Devleti ve İtilaf Devletleri arasında Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı. Böylece İtilaf Devletlerinin Anadolu’da işgali başlamış oldu. Mustafa Kemal Paşa, Türk Milletinin desteğini arkasına almak ve çalışmalarını daha rahat bir şekilde sürdürebilmek amacıyla 19 Mayıs 1919’da 9. Ordu müfettişi göreviyle Samsun’a çıktı. Mustafa Kemal Paşa, beraberindekilerle Samsun’daki çalışmalarını tamamladıktan sonra, Havza ve Amasya’ya geçerek, Havza ve Amasya Genelgelerini yayınladı. Mustafa Kemal Anadolu’da milli mücadele harekatını halka maletmek için seçilmiş delegelerle ilkin Erzurum Kongresini ardından da Sivas Kongrelerini düzenledi. Böylelikle Türk Milleti kendi geleceğini kendi tayin etmiş olacaktı. Çukurova halkı Güney Anadolu’da Fransız ve Ermenilere karşı mücadele vermekteydi. Çukurova’da Ermeniler Fransızların desteği ile Türklere karşı katliamlar ve işkenceler yapmaktaydı. Bu durum yöre halkı için kaygı verici düzeye ulaşmıştı. Mustafa Kemal Paşa, Ermenilere ve Fransızlara karşı yöre halkının derli toplu bir mücadele yürütülmesi gerektiği düşüncesindeydi. Bu amaçla Mustafa Kemal Paşa, Güney Cephesini Batı Kilikya Cephesi Kuva-yı Milli Komutanlığı ve Doğu Kilikya Cephesi Kuva-yı Milli Komutanlığı olmak üzere iki ana cepheye ayırdı. Mustafa Kemal Paşa, Çukurova’da milli mücadele çalışmalarını yerinde görmek amacıyla, 5 Ağustos 1920’de Güney Cephesini Teftiş etti. Mustafa Kemal tarafından ziyareti esnasında Pozantı’yı Çukurova Yöresinin il merkezi yaptı. Böylece Pozantı üzerinden, Güney Cephesi ile Ankara Hükümeti arasında iletişim sağlanmış oldu. Yöre halkı Mustafa Kemal Paşa’nın Güney Cephesi için tayin ettiği komutanların desteğiyle de Fransız ve Ermenilere karşı olağan üstü bir mücadele vererek milli mücadeleyi başarılı bir şekilde neticelendirmişi. Böylece Çukurova’da hem Fransız işgali sona erdi hem de Ermenilerin Türklere karşı yaptığı katliam ve işkenceler sona erdi. Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Fransa arasında imzalan 20 Ekim 1921 tarihli Ankara Antlaşma ile Adana, Antep, Urfa ve Maraş’ta Fransız işgaline son verildi.”